Schuttingen en heggen

Over schuttingen ontstaat tussen buren regelmatig discussie. Dat is begrijpelijk, omdat een bewoner de tuin ziet als een belangrijk deel van zijn of haar privésfeer. De eigenaar van de tuin wil er ongestoord kunnen genieten van zijn vrije tijd en steekt vaak veel tijd in het onderhoud er van.

De heg of schutting vormt de grens van die privésfeer, maar is er ook onderdeel van. Het is tegelijk echter ook de grens van de privésfeer van de buurman of buurvrouw, die ook van zijn of haar privacy wil genieten.

Wat mogen buren wel en niet ten aanzien van de gemeenschappelijke heg of schutting en hoe kunnen ze hier het beste mee omgaan ?

In de wet (artikel 5:62 lid 1 BW) staat dat een vrijstaande scheidsmuur, hek, schutting of heg, die geplaatst is op de erfgrens, gemeenschappelijk eigendom en mandelig is. Mandelig betekent dat de buren samen eigenaar zijn van de schutting of heg, omdat ze daarbij allebei belang hebben. Het betekent ook dat de rechten die een buur heeft automatisch overgaan op een volgende eigenaar. De erfgrens is de denkbeeldige lijn tussen beide tuinen. De schutting of heg kan op de lijn staan, maar dat is niet altijd het geval.

Gezamenlijke schutting

De mandeligheid is van toepassing op de hele schutting en daarom is er dus eigenlijk geen ‘jouw kant’ en ‘mijn kant’. De héle schutting is gezamenlijk eigendom, ook als de hele schutting door één van beide buren is betaald. Beide buren zijn ook samen verantwoordelijk voor het onderhoud van de hele schutting (dus ook aan de ‘andere’ kant). En als dat nodig is, moet een buur ook toegang hebben tot alle kanten van de schutting.

Als een buur bepaalde veranderingen wil aanbrengen, is uitgangspunt dat de andere buur daar bezwaar tegen kan maken, als die ook aan zijn kant van de schutting of heg zichtbaar zijn. De buur kan zich verzetten tegen wijzigingen door een buurman, die voor de ander zichtbaar zijn aan zijn kant van de schutting. Of een buurman dat moet toestaan, omdat de andere buurman daarbij belang heeft, is een kwestie van belangenafweging: de buren moeten zich tegenover elkaar redelijk gedragen en mogen geen misbruik maken van hun rechten. Zie voor meer informatie hierover het artikel ‘Beter een goede buur dan een verre vriend’. http://www.aa-advocaten.nl/beter-een-goede-buur-dan-een-verre-vriend

Omdat de schutting of heg van de buren samen is, betekent dat het toch ook erg belangrijk is dat u daarover overleg hebt en probeert een oplossing te bedenken die beide buren goed uitkomt. Maar ook als dat niet zou lukken, is het vaak beter dat beide buren iets toegeven aan de ander en genoegen nemen met een iets minder goede uitkomst voor zichzelf. Het is namelijk prettiger als u een goede band heeft met uw buren.

Het gevolg is dat u in uw discussie met de buren altijd rekening mee moet houden dat, als u het niet eens wordt, zij kunnen besluiten om op eigen grond een schutting of heg te zetten, die dan misschien nog veel minder naar uw zin is dan wanneer u met de buren tot een compromis komt over een gezamenlijke schutting of heg.

Er kan over tal van aspecten verschil van mening ontstaan:

1. Staat de schutting wel op de erfgrens?

De regels die gelden voor mandelige schuttingen, gelden niet voor een heg of schutting die volledig op de grond van één van de buren staat. Die is gewoon volledig eigendom van die ene buurman. De buurman moet zich daarbij wel aan bepaalde regels houden, maar toestemming van de ander heeft hij in de meeste gevallen niet nodig. De andere buurman mag er dan dus ook niets aan vastmaken, maar mag natuurlijk wel aan zijn zijde een eigen schutting of heg zetten, binnen de geldende regels, maar verder geheel naar eigen wens. Ook kunt u in overleg dan op de erfgrens een schutting plaatsen, waarvan de buurman onder omstandigheden de helft van de kosten moet dragen. Uiteraard doet u er goed aa die optie eerst goed te onderzoeken, voordat u de schutting neerzet en de rekening aan de buurman presenteert.

Indien de schutting niet op de erfgrens staat, kan het dus zijn dat die eigendom is van degene op wiens perceel de schutting staat. Het kan echter ook zijn dat, door verloop van een aantal jaren (verjaring), de schutting de nieuwe erfgrens is geworden en u of de buurman er op die manier dus een strookje grond bij heeft gekregen. Voor de beoordeling van de vraag welke rechten u hebt, is het dus verstandig om eerst na te gaan of de schutting op de officiële kadastrale grens staat en zo niet, of de schutting misschien door verjaring wèl de erfgrens is geworden en daardoor dus toch gezamenlijk eigendom is. Als u vermoedt dat de schutting op uw perceel staat, doet u er goed aan om het kadaster te laten nameten waar de perceelgrens precies loopt, na te gaan wanneer de schutting precies is geplaatst en onder welke omstandigheden, om zo nodig (snel?) actie te ondernemen om te voorkomen dat de buurman door verjaring eigenaar wordt van een deel van uw kadastrale perceel. U doet er goed aan hierover een terzake deskundige advocaat te raadplegen, als u denkt dat u op die manier grond kwijtgeraakt kunt zijn.

Het feit dat de palen misschien niet op de erfgrens staan, maar wel de schuttingdelen (of omgekeerd) betekent overigens niet dat de schutting niet mandelig is. Ook is niet van belang aan welke kant van de palen de schuttingdelen zijn aangebracht.

Hier onder wordt er van uitgegaan dat er sprake is van een schutting of heg op de erfgrens, die mandelig is.

2. Een nieuwe schutting of heg of veranderen van de hoogte of dikte.

Dit moet altijd in overleg en dus met goedkeuring van beide buren. Bij een heg speelt daarbij onder andere mee dat de dikte van de heg ook de mate van doorzichtigheid bepaalt en er dus ook rekening gehouden moet worden met de andere buur, wanneer men aan de eigen zijde de heg dunner wil maken. Alleen als zeer dringend actie moet worden ondernomen, bijvoorbeeld omdat er een gevaarlijke situatie is ontstaan, mag een buur eigenmachtig (voorlopige) maatregelen treffen.

3. De hoogte van de schutting of heg.

De gemeente stelt veelal regels over de maximale hoogte van schuttingen en heggen tussen twee woningen. Een schutting, scheidsmuur of heg die twee erven van elkaar scheidt, mag niet hoger zijn dan twee meter. Op deze hoofdregel kan door de gemeente (bijvoorbeeld in de Algemene Plaatselijke Verordening of de gemeentelijke bouwregeling) een uitzondering worden gemaakt. Dit kan betekenen dat de hoogte van een dergelijke schutting lager of juist hoger mag zijn. In bijzondere gevallen kan het zo zijn dat de gemeente niets heeft geregeld, maar dat op grond van een plaatselijke gewoonte, de maximale hoogte van de afscheiding toch anders is. De regels kunnen ook verschillen voor afscheidingen aan de voorkant en aan de achterkant van de woning.

Ook kan het zijn dat een verhuurder hierover voorwaarden stelt in de huurovereenkomst of algemene voorwaarden. U doet er dus goed aan dat na te gaan, voordat u in actie komt om (in overleg met uw buren) veranderingen aan te brengen aan de bestaande situatie.

Omdat veranderingen aan de schutting of heg alleen met instemming van beide eigenaren mogen worden aangebracht, is het eigenmachtig inkorten er van onrechtmatig. Ook heeft een eigenaar niet het recht om te eisen dat de schutting wordt verwijderd en/of vervangen door een heg of andere afrastering. Als hij dat wel doet, kan de ander eisen dat hij de oude situatie herstelt en, als hij dat niet zou doen na schriftelijke aanmaning, kan de ander de schutting laten herstellen op kosten van de overtreder. Ook hoeft u niet te accepteren dat de buurman op de erfgrens een heg of ander afscheiding zet: op alles wat er op de erfgrens gebeurt, moeten beide het met elkaar eens zijn. Als dat niet lukt, kan de rechter worden gevraagd om een oordeel.

Ook op palen die op de erfgrens staan (of op een andere plek op uw perceel) en die uitsteken boven de schutting en andere bouwwerken, kunnen bepaalde beperkende regels van toepassing zijn, ook los van de schutting-problematiek.

4. De kleur van de schutting.

Als een buur de kleur van de schutting wil veranderen, moet dit in overleg gebeuren. Dit is namelijk geen ‘normaal onderhoud’ en is ook niet spoedeisend. Partijen zullen dus overeenstemming moeten bereiken over de te volgen koers. Tegen het schilderen van de vlakken die voor de ander niet zichtbaar zijn, kan die ander zich misschien in redelijkheid niet verzetten. Dit hangt af van de vraag of dit een verschil maakt voor de kwaliteit van de schutting en of de ander er aan ‘zijn’ kant iets van merkt. Als het bijvoorbeeld leidt tot schade aan de schutting, verminderde levensduur of hogere periodieke onderhoudskosten, heeft de buur er in ieder geval wel een redelijk belang bij om zich te verzetten tegen het verven. Daarbij kan het dus ook van belang zijn hoe de schutting geverfd wordt en met wat voor soort verf.

In beginsel kan dus iedere eigenaar de schutting aan zijn kant de kleur geven die hij wil. Bij sommige schuttingen is dan echter aan de andere kant die kleur ook te zien. In dat geval zal er dus meer overleg nodig zijn.

5. Planten tegen de schutting

Als een buur beplanting tegen de schutting aan heeft laten groeien, moet die eigenaar daarbij rekening houden dat beplanting onrechtmatig kan zijn jegens zijn buren, bijvoorbeeld als die beplanting deel is gaan uitmaken van de schutting. Dat is het geval als de schutting niet kan worden verwijderd zonder de beplanting ernstig te beschadigen (of omgekeerd). Een voorbeeld van beplanting die deel uitmaakt van een schutting is klimop die zich door het houtwerk heeft verankerd. Als er bijvoorbeeld rozen tegenaan staan die losgemaakt kunnen worden, is er geen sprake van onherstelbare schade. Indien de beplanting onrechtmatig is, kan een buur vorderen of bewerkstelligen dat deze wordt verwijderd. Dat zou bijvoorbeeld kunnen op grond van gemeentelijke regelingen of omdat er geen toestemming was voor het plaatsen van de planten.

Daarbij is het belangrijk of de beplanting, waaronder ook bomen vallen, boven de schutting uit komen. Als de boom of struik uitsteekt boven de tuin van de buren, mag die buur niet zomaar takken of vruchten afhakken. Dat mag wel als de buur waarvan de boom/struik is, is aangesproken en dit overhangende deel niet verwijdert. Als er vruchten of bloemen van de boom in de tuin van de niet-eigenaar vallen, mag de eigenaar van deze tuin de vruchten houden. Wortels die doorschieten naar de tuin van een ander, mogen wel meteen worden verwijderd. Dat mag niet gebeuren op een manier die de beplanting ook aan de andere kant van de schutting beschadigt.  Zie voor meer informatie over hinder in het burenrecht, ons bericht ‘Beter een goede buur dan een verre vriend’.

6. Bevestigingsmaterialen en andere materialen, zoals verlichting, plantenbakken of andere versiersels.

Hoewel iemand zowel als deelgenoot van de schutting en als eigenaar van het aangrenzende perceel, recht heeft om zich te verzetten tegen wijzigingen aan de schutting die in de eigen tuin zichtbaar of merkbaar zijn, kan het onder omstandigheden toch van een buur worden gevergd dat hij toestemming verleent. Een buur kan zijn toestemming bijvoorbeeld niet onthouden aan het ophangen van een bloembak aan de andere kant van de schutting, wanneer de beugels niet of nauwelijks zichtbaar zijn aan zijn kant.

Zo lang er geen schade ontstaat aan de schutting, kunt u daar dus bijvoorbeeld zonder problemen een paal aan vastmaken of een ander object. Dat zou wellicht anders zijn, wanneer daaraan dan een hangmat wordt bevestigd, waardoor grote krachten op de schutting komen te staan.

Uiteraard is het een eigenaar in beginsel niet toegestaan om aan de kant van de buurman allerlei voorzieningen aan te brengen, zoals stroomkabels, bouten en moeren e.d. De buurman mag dus aan zijn kant van de schutting geen ontsierende voorwerpen krijgen. Alleen indien iemand geen redelijk belang heeft bij het verwijderen van de bevestigingsmaterialen en deze voor de ander wel belangrijk zijn, mogen deze niet zomaar verwijderd worden. Aan de andere kant kan iemand zich misschien ook niet verzetten tegen het vervangen van deze bevestigingsmaterialen door materialen met een andere kleur of van een ander materiaal, als dat niet storend is. Dat het iemand niet is toegestaan aan de kant van de buurman zaken aan te brengen, omdat hij ze aan zijn eigen kant lelijk vindt, spreekt echter vanzelf.

7. Onderhoud

Het onderhoud van de gemeenschappelijke heg of schutting gebeurt door beide buren samen, als dit niet spoedeisend is. Omdat zij beide eigenaar zijn van de schutting, moet er dus altijd overeenstemming zijn om hierover te beslissen. De kosten van het normale onderhoud van een schutting die op de erfgrens staat, komt dus ook voor rekening van beide buren. In de praktijk kan dat natuurlijk inhouden dat ieder aan zijn kant de schutting af en toe schildert of beitst, terwijl vervanging van delen op kosten van elke buur bij helfte komt. Als de één het betaalt, moet de ander de helft vergoeden. Het is wel verstandig dat van tevoren af te stemmen, onder andere om te voorkomen dat de ander roept dat hij het ‘veel goedkoper’ had kunnen regelen.

Indien de schutting scheef komt te staan of anderszins beschadigt door toedoen van één van beide buren, moet de buur die de schade heeft veroorzaakt uiteraard zorgen voor herstel of de kosten daarvan betalen. Wat dat betreft hebt u goed begrepen dat daarbij van belang is dat (al dan niet door een verklaring van een deskundige) vast komt te staan dat de schade door de andere buur is veroorzaakt. Als dat het geval is kun u de buur aanschrijven en verzoeken/sommeren om de schutting naar behoren te herstellen, met de mededeling dat u zich het recht voorbehoudt dat op kosten van de buur te laten doen door een aannemer, als de buur niet zelf actie onderneemt.

U moet de buur daarbij een redelijke termijn geven om de schutting te (laten) herstellen. Daarbij is enerzijds van belang hoe lang de buur in redelijkheid nodig heeft om het zelf te doen of er iemand voor in te schakelen (enkele weken???), maar ook hoe dringend de reparatie moet worden gedaan. Als er acuut gevaar dreigt of er een andere dringende reden is, kan van de buurman worden gevergd dat hij het heel snel regelt of tussentijdse voorlopige maatregelen treft. U kunt in de brief dus vermelden dat u verwacht dat de schutting door de buur wordt hersteld binnen drie weken en dat hij u kan berichten, wanneer degene die het werk moet gaan doen, het werk niet binnen die termijn af kan krijgen. U kunt voor dat geval aangeven dat u dan zult beoordelen of een aanvullende termijn kan worden verleend.

Contact

Hebt u vragen over dit onderwerp, dan kunt u ons hierover een email sturen. Als wij denken dat wij u van dienst kunnen zijn, geven wij vrijblijvend antwoord of doen wij een aanbod om u tegen betaling te adviseren.

 

 

Deel dit bericht:
Labels: buren, heg, schutting, tuin,

Gerelateerde berichten